หนีเงาตนเอง

.

อย่าไปคาดหวังความถูกใจจากใครคนอื่น

แม้นใจของเราแท้ๆ ยังบังคับให้ถูกใจฝ่ายเดียวไม่ได้

“อยู่กับคนก็อย่าไปหลงคำคน อยู่กับตนก็ให้เข้าใจตน”

จึงจะถูกต้อง

จวงจื่อ เป็นจอมปราชญ์สำนักคิดเต๋าแห่งแผ่นดินจีน มีชีวิตเมื่อราว ๒,๓๐๐ ปีที่แล้ว

จวงจื่อเล่าว่า มีชายคนหนึ่งรำคาญเงาของตัวเองมาก อีกทั้งยังทนรอยเท้าของตนไม่ได้ จึงพยายาม วิ่งหนีจาก ๒ สิ่งนี้ แต่ไม่ว่าจะวิ่งไปไหน เงาและ รอยเท้าก็ยังติดตามไป เขาคิดว่า คงวิ่งไม่เร็วพอ จึงเร่งฝีเท้าไม่ยอมหยุดวิ่งแล้ววิ่ งเล่าจนในที่ สุดเขาก็หมดแรงล้มลง และถึงแก่ความตาย

จวงจื่อได้ทิ้งท้ายข้อคิดว่า

“เขาหารู้ไม่ว่า แค่เพียงเขาเข้าร่ม เงานั้นก็จะหายไป และถ้าเขานั่งนิ่ง ๆ ก็จะไม่มีรอยเท้าเลย”

นิทานเรื่องนี้สะท้อนให้เห็นความจริง ๒ ด้าน ก็คือ “ด้านมืดและด้านสว่าง”

ด้านมืด เป็นปมด้อยที่เราเป็นอยู่ แต่เราไม่เคยพอใจกับสิ่งนี้ แล้วก็พยายามสลัดทิ้งไป ปมด้อยนี้ยิ่งพยายามสลัดทิ้งวิ่งหนีมากเท่าไร การพอกพูนปมก็ยิ่งเกาะสนิทอยู่ในใจมากขึ้นเท่านั้น เพราะเราไม่พอใจตนเอง และปรารถนาอยู่ในโลกสวยของผู้อื่น

ส่วนด้านสว่างนั้น เป็นการดำเนินชีวิตด้วยปัญญา พอใจในสิ่งที่มี พอดีกับสิ่งที่เป็น ไม่หลงเป็นทาสวัตถุภายนอก ให้ความสำคัญกับสาระชีวิต ซึ่งชีวิตด้านสว่างจะเกิดขึ้นได้ด้วยเหตุ ๒ ประการ คือ

๑. รู้จักเลือกแหล่งสาระชีวิต รับฟังคำแนะนำสั่งสอน เล่าเรียนความรู้ สนทนาซักถาม และหมั่นสดับสัทธรรมจากท่านผู้เป็นกัลยาณมิตร

๒. รู้จักคิดตามเหตุปัจจัย รู้จักคิด คิดเป็น รู้จักสืบสาวหาสาเหตุ แยกแยะสิ่งนั้นหรือปัญหานั้นๆ ออก ให้เห็นตามความสัมพันธ์แห่งเหตุปัจจัย

การคาดหวังย่อมประสบผลแค่

“ผิดหวังและสมหวัง” เท่านั้น

ชีวิตเราก็เช่นกัน จริง ๆ ไม่มีอะไรมาก

เพราะเรา “ไม่เข้าใจ”

จึงต้องหลงเวียนว่ายตายเกิดอยู่อย่างนี้

.

| พระมหาอ้าย ธีรปัญโญ จากหนังสือ เอาไงดีกับชีวิต |