มูลคา-คุณคามากกวาที่ตาเห็น

ปพุทธศักราช ๒๕๕๕ สืบเนื่องจากมหามงคลธรรมาภิสมัยสัมพุทธชยันตี ๒,๖๐๐ ปแหง การตรัสรูของพระพุทธเจา เปนมงคลเหตุใหชาวพุทธพากันเฉลิมฉลองแบบ “ธรรมสมโภช” ดวย ความปลื้มปติในธรรมทั่วทุกมุมโลก ชวงปลายเดือนเมษายนปเดียวกัน กอนถึงวันวิสาขบูชามหา ศาสดาโลก จึงเกิดทริปธรรมยาตรานําพาญาติธรรมไหวพระแสวงบุญตามรอยธรรมพระธาตุอีสาน นอมรําลึกถึงพระปญญาธิคุณของพระสัมมาสัมพุทธเจา จากเมล็ดพันธุตถาคตโพธิศรัทธาเล็กๆ ใน ครั้งนั้นเปนแรงบันดาลใจอันยิ่งใหญใหสรางอุโบสถาคารครั้งนี้ ผูเขียนในฐานะเปนผูจุดประกาย ความคิดชี้ทิศบอกทางบุญ ไดตระหนักรูอยูเสมอวา “เราไดอะไรจากการสรางงานครั้งนี้” จึงขอ สะทอนความรูสึกผานการจดจารสรุปถอยความ ๕ ประเด็นเพื่อใหเห็นรองรอยงานผานเสนสายลาย อุโบสถาคาร ดังนี้  

     ๑. ไดหลอมรวมศรัทธาครั้งยิ่งใหญ  

     ๒. ไดสงบใจในคลื่นอุปสรรคปญหา  

     ๓. ไดสรางพุทธานุสาวรียใหแผนดินสยาม  

     ๔. ไดพบความงามแหงปาธรรมอุทยาน  

     ๕. ไดสืบสานงานธรรมสมโภชประโยชนสุด
 

๑. ไดหลอมรวมศรัทธาครั้งยิ่งใหญ : การสรางสิ่งใหญจําตองอาศัยทุนทรัพยใหญ งาน จึงจะกาวไปสูความสําเร็จได งานสรางอุโบสถพุทธชยันตีเปนการหลอมรวมกําลังของผูศรัทธาใน พระพุทธศาสนาทุกภาคสวน ซึ่งนําโดย คุณนริศ เชยกลิ่น, นายแพทยพิชัย วิจักขณพันธ, คุณจันทนา ศรีวิริยะเลิศกุล และกลุมญาติธรรมบุญภาคีอีกมากคนหลายทานชวยกันเปนแมทัพนายกอง แบงปน หนาที่งานรับผิดชอบ กระจายสายบุญคนละเล็กคนละนอย เอาสติปญญามารวมกัน เอาทุนทรัพย มาลงขันบุญดวยกัน รวมแรงสามัคคีทอดถวายเปน “กฐินธรรมยาตราสามัคคี” ทําอยูเชนนี้ตลอด๔ ปตอเนื่อง แลวนํามาทอดปพุทธศักราช ๒๕๖๐ เปนปที่ ๕ อีกครั้ง จึงมีทุนปจจัยเพียงพอตอการ กอสรางงานใหญใหเดินสุดถึงปลายทางได กระทั่งในที่สุดกลายเปน “อุโบสถพุทธชยันตี สีขาว” หนึ่ง เดียวในโลก ณ โคกดินแดง ตั้งสงาแทนคาศรัทธาสามัคคี ทามกลางปาโคกไรนา อันเขียวขจี มีบอนํา ใสสะอาด บรรยากาศชวนสงบใจเปนที่สุด งานครั้งนี้สําเร็จลุลวงได เพราะทุกคนมีหมุดหมายรวมกัน วา “๑ ศรัทธาสรางอุโบสถพุทธชยันตี คือ ๑ ความดีสรางอนุสาวรียแหงชีวิต”

​

๒. ไดสงบใจในคลื่นอุปสรรคปญหา : “ศรัทธาที่ตั้งมั่นยอมยังประโยชนใหสําเร็จฉันใดอุโบสถที่ตั้งใจสรางยอมมีทางสําเร็จ ฉันนั้น” การทํางานสรางอุโบสถพุทธชยันตียอมมีปญหาบางเปนธรรมดา เชน ปญหากระแสไฟฟาไมเพียงพอวัสดุอุปกรณที่ตองการไมมีขายในตลาดทองถิ่น ภาวะการสับเปลี่ยนแรงงาน ขนาดขององคประกอบบางอยางไมไดมาตรฐาน สภาพดินฟาอากาศ ในบางชวง อาจจะเปนเพราะวาอุโบสถหลังนี้เปนเสนาสนะสิ่งกอสรางขนาดใหญโต การออกแบบ คอนขางรวมสมัยแบบอีสานคลาสสิค มีความเปนเอกลักษณไมเหมือนที่ไหน อาจจะมีบางเวลารอ จังหวะใหบุญจัดสรรปรับใหลงตัว สภาพหนางานหลังงานจะเปนเชนนี้ คณะบุญภาคีทั้งพระทั้งโยม ไดชวยกันหาทางออก ดวยการหมั่นประชุมปรึกษาหารือกันอยูเปนระยะ จนทําใหกาลเวลา ๕ ปผาน ไปอยางรวดเร็ว ทุกคนทํางานบุญนี้ดวยความสุขเปนฐานรองรับทางจิตใจ บางครั้งก็บอกกับคณะ ทํางานวา “ขอดีของการมีตนทุนชีวิตตํา ก็คือเรามุงไปขางหนาได โดยไมตองหันหลังกลับมาคิด กังวลวา เราจะสูญเสียสิ่งใด” หากจะมีชวงใดงานถึงจุดเปลี่ยนแปลงตองอาศัยการตัดสินใจแลว ทุก สายตาก็จะมองไปที่พระหัตถของพระพุทธประธานปางดวงตาเห็นธรรม แลวหลับตาเจริญสติก็จะ พบวา “ทุกครั้งที่ปญหาเขามากระทบ เพียงทําใจใหสงบ ยอมพบทางออกแนนอน”

​

๓. ไดสรางพุทธานุสาวรียใหแผนดินสยาม : การสรางอุโบสถครั้งนี้ ถือเปนการสราง ศาสนสถานเพื่อบูชาพระคุณของพระพุทธเจาโดยแท เพราะชาวพุทธไดสรางในวันสําคัญเกี่ยวของ กับพระพุทธองคโดยตรง ถือเปนพุทธานุสาวรีย “พุทธชยันตี ๒,๖๐๐ ป แหงการตรัสรู” ประการ หนึ่ง และอีกอยางอุโบสถถือเปนหัวใจของวัดในพระพุทธศาสนา พระสงฆจะไดมีเขตดําเนินกิจการ สวนรวมที่เรียกวาสังฆกรรม ทั้งการบรรพชาอุปสมบท การสวดพระปาฏิโมกข และกฐินกรรมวินัย การสรางอุโบสถสําเร็จก็เทากับวัดนั้นมีฐานะสมบูรณตามพระราชบัญญัติคณะสงฆอีกดวย “สราง อุโบสถหลังเดียว เที่ยวธรรมไดทั้งวัด” นับวาเปนการสรางสิ่งมหัศจรรยแหงศรัทธาถวายไวบนผืน แผนไทยบานพุทธเมืองสยาม ที่เรียกวา “แผนดินทองแผนดินธรรม” ซึ่งศาสนสถานแหงนี้จะอยูคู กับสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริยตราบนิรันดร

๔. ไดพบความงามแหงปาธรรมอุทยาน : ทางคณะสงฆวัดปาธรรมอุทยานมีแนวความ คิดในการอนุรักษทรัพยากรปาไมโคกดินแดงทั้งทางตรงและทางออม ดวยทาทีการอยูในปาแบบ พึ่งพาอาศัยเปนสถานที่สัปปายะในการปฏิบัติธรรม หากพิจารณาจากหลักคําสอนของพระพุทธ ศาสนาก็จะพบวามีหลักคําสอนหลายเรื่องที่เนนยําในเรื่องของการอนุรักษทรัพยากรธรรมชาติ ปา ไม ลําธาร ภูเขา และสิ่งแวดลอมตางๆ อยูมากมาย ดวยหลักการเชนนี้ วัดปาธรรมอุทยานจึงมุง การพัฒนาคุณภาพของชีวิตพระสงฆ พรอมกับใหการศึกษาแกชุมชน ปลูกจิตสํานึกในการรักษาสิ่ง
แวดลอมปาไมแกนักเรียนนักศึกษา รวมกันสงเสริมภูมิปญญาทองถิ่นในการอนุรักษปาโคกดินแดง อันจะเปนประโยชนตอวิถีการดํารงชีวิตของลูกหลานชาวบานและชุมชนรอบวัดอยางยั่งยืน อีกอยาง จากการเกิดขึ้นของอุโบสถพุทธชยันตี สามารถพัฒนาเปนแหลงทองเที่ยวทองธรรมตามสมัยนิยมได ตามปรัชญาการสรางวัดวา “สถาปตยกรรมแหงอารยธรรมอีสาน รมณียวิปสสนาสถานหงตักสิลา นคร” จากการลงมือฟนฟูปาของคณะสงฆอยางตอเนื่อง ตั้งแตป พ.ศ.๒๕๓๙-ปจจุบัน ทําใหชุมชน ชาวบานเห็นความสําคัญของทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอมโคกดินแดงที่เอื้อตอวิถีชีวิตดั้งเดิม สงผลใหวัดปาธรรมอุทยานกับชุมชนอยูดวยกันอยางเขาใจกัน พรอมรวมมือกันพัฒนาจิตใจบนผืน ดินพื้นปาโคกดินแดงเชิงอบรมจริยธรรรมศีลธรรมอยางยั่งยืนอีกดวย 

๕. ไดสืบสานงานธรรมสมโภชประโยชนสุด : การผูกสีมาฝงลูกนิมิตในประเพณีของชาว ไทยนั้น มองในแงคุณคาทางจริยธรรมสามารถแบงได ๒ ประการ คือ “ดานพระวินัย” ทําตามพระ พุทธบัญญัติเพื่อใหพระสงฆมีเขตสําหรับทําสังฆกรรม, “ดานวัฒนธรรม” ทําตามประเพณีของสังคม ไทยเพื่อใหพุทธศาสนิกชนมีสวนรวมและไดทําบุญอุปถัมภบํารุงกิจพระพุทธศาสนาอยางเขาใจ อนึ่ง ในการจัดงานผูกสีมาฝงลูกนิมิตของวัดปาธรรมอุทยาน คณะกรรมการจัดงานมีความตั้งใจใหออกมา ในรูปแบบ “ธรรมสมโภช : สืบศรัทธา-สานปญญา” โดยมีการเทศนาธรรม บรรยายธรรม ตักบาตร ทําบุญ ตั้งโรงทาน เจริญพระพุทธมนต ปฏิบัติภาวนา แสดงนิทรรศการเชิงปญญา สวดมนตขามป สวัสดีชีวิต กาวไปในบุญอิ่มอุนในธรรม เพื่อมุงจัดกิจกรรมเขาหาแกนสาระธรรมเปนสําคัญเปนการ ฉลองแทนมหรสพสมโภชอื่นๆ ในระหวางวันที่ ๓๐ ธันวาคม ๒๕๖๐ – ๗ มกราคม ๒๕๖๑ รวม ๙ วัน ๙ คืน  การสรางอุโบสถพุทธชยันตีเปนสิ่งสะทอนถึงความเปนวัดปาธรรมอุทยาน อันเปนรมณีย วิปสสนาสถานที่เกิดจากการสรางดวยแรง “ตถาคตโพธิศรัทธา” คือ ความเลื่อมใสในปญญาตรัสรู ธรรมของพระสัมมาสัมพุทธเจา  จากการโจทยที่ตั้งวา “เราไดอะไรจากการสรางงานครั้งนี้”  ขอตอบวา “เราไมไดอะไรเลย” เพราะสิ่งที่เราอยากได เราได “ให” แลว

​